قوانین و مقررات | فصل دهم
قانون سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران که در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ
بیست و پنجم فروردین ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و سه مجلس شورای اسلامی تصویب و در
تاریخ 1383/8/16 با اصلاحاتی به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده و طی نامه شماره
95400 مورخ1383/9/17 مجلس شورای اسلامی واصل گردیده است به پیوست جهت اجراء ابلاغ
میگردد.
...
...
فصل دوم – وظایف و اختیارات
ماده 3- وظایف و اختیارات سازمان با توجه به اهداف فوق به شرح زیر میباشد:
الف – اظهار نظر مشورتی در تهیه و تدوین لوایح طرحها تصویب نامهها و آیین
نامههای مرتبط با امور پزشکی
.ب – تنظیم دستورالعملهای تبلیغاتی و آگهیهای دارویی و مواد خوراکی و آشامیدنی و
آرایشی و بهداشتی و امور پزشکی و اعلام به مراجع ذی ربط .
......
......
قانون فوق مشتمل بر چهل و هفت ماده و پنجاه تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ
بیست و پنجم فروردین ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و سه مجلس شورای اسلامی تصویب و در
تاریخ 1383/8/16 ، بند (د) ماده (23)، ذیل تبصره (1) ماده (35)، تبصره (1) ماده
(36)، ذیل ماده (38)، بندهای (ج)، (د)، (ها)، (و)، (ز) و (ط) ماده (38) آن با
اصلاحاتی به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید.
غلامعلی حداد عادل
رییس مجلس شورای اسلامی
مقررات و ضوابط مربوط به فرم نسخه، تابلو و نحوه تبلیغات و تاسیس مطب یا محل کار اعضای سازمان نظام پزشکی
در اجرای بند 3 ماده 3 قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران مصوب1374/10/20 مجلس شورای اسلامی مقررات و ضوابط مربوط به فرم نسخه تابلو و نحوه
تبلیغات و تاسیس مطب یا محل کار اعضای سازمان نظام پزشکی در جلسه سی و سوم مورخ 1382/9/8 شورایعالی نظام پزشکی به تصویب رسید.
1- اعضای سازمان عبارتند از پزشکان، دندانپزشکان، داروسازان، دکترای حرفه ای و
متخصصین علوم آزمایشگاهی، دکترای کایر و پراکتیک و لیسانسههای پروانه دار و کلیه
کسانی که پس از این بطور رسمی به عضویت سازمان پذیرفته میشوند.
2- اعضای سازمان در درج آگهیهای فقط میتوانند نام، نام خانوادگی، تخصص، نشانی و
شماره تلفن مطب و ایمیل و یا دفتر کار خود را صرفاً جهت اطلاع رسانی ذکر نمایند.
تبصره 1: اعضای سازمان قبل از نشر آگهیها موظف به اخذ تاییدیه از سازمان نظام
پزشکی محل میباشند.
تبصره 2: درج آگهی گمراه کننده ممنوع بوده و مرجع تشخیص آن سازمان نظام پزشکی محل
میباشد.
3-درمانگاههای اورژانس مستقر در بیمارستانهای خصوصی و همچنین موسسات پزشکی که
مورد تایید وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی میباشند میتوانند به طریق زیر به
منظور شناساندن به مردم آگهی نمایند:
الف : نام درمانگاههای اورژانس واجد شرایط از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش
پزشکی به کلیه واحدهای انتظامی و مراجع عمومی و رسانههای گروهی اعلام میشود تا
درموقع لزوم مورد استفاده بیماران قرار گیرد.
ب : موسسات پزشکی میتوانند با رعایت مقررات موضوع این دستورالعمل در نشریات پزشکی
بدون ذکر نام پزشک یا پزشکان آگهی نمایند.
4- تابلوی مطب پزشکان، دندانپزشکان و لیسانسههای پروانه دار باید سفید باشد و
اندازه آن از 70×50 سانتی متر تجاوز نکند.
5- اعضای سازمان و موسسات پزشکی برای راهنمایی بیماران میتوانند فقط دو تابلو
بیرون از مطب دفتر کار یا موسسه و یا محل مناسبی نزدیک مطب، دفتر کار یا موسسه نصب
کنند. (افقی یا عمودی ) که میتواند یکی از آنها عمودی باشد.
6- اندازه تابلوی آزمایشگاه و موسسه رادیولوژی و سایر موسسات پزشکی نباید از دو
برابر مجاز موضوع ماده 4 این دستورالعمل بزرگتر باشد و میتواند حاوی نام موسسه،
موسس و مسئول فنی، شماره تلفن و سال تاسیس به زبان فارسی و لاتین باشد.
7- اندازه تابلوی داروخانه باید متناسب با موقعیت محل بوده و حداکثر به اندازه
سراسر درب ویترین مشرف به خیابان باشد و میتواند حاوی نام داروخانه، موسس و مسئول
فنی، شماره تلفن و سال تاسیس به زبان فارسی و لاتین باشد.
تبصره – اندازه تابلو در مورد موسسات و داروخانه هایی که در محلهای غیر متعارف
(زیرزمین، طبقات فوقانی ساختمان و ….) قرار دارند تابع مقررات ماده 4 این
دستورالعمل میباشد.
8- در تابلوی اعضای سازمان فقط نام و نام خانوادگی، درجه دانشگاهی، ساعت و ایام
پذیرش، شماره تلفن و عناوین مندرج در پروانه تاسیس مطب پزشکی و یا دفتر کار قابل
درج میباشد. (به فارسی و لاتین )
9- اعضای سازمان میتوانند رشتههای تخصصی خود را که موفق به اخذ مدرک آنها شده اند
و مورد تایید وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی قرار گرفته است در تابلو، سرنسخه و
کارت ویزیت قید نمایند.
10- سرنسخه وکارت ویزیت اعضای سازمان باید ساده باشد و اندازه سرنسخه از 25×15
سانتی متر تجاوز نکند. اعضای سازمان میتوانند در سرنسخه و کارت ویزیت نام و نام
خانوادگی، نشانی و شماره تلفن مطب، دفتر کار، منزل و بیمارستان، ایمیل، اوقات پذیرش
بیمار، نوع تخصص و رشته طبابت، عنوان دانشگاهی و شماره نظام پزشکی خود را براساس
عناوین مندرج در پروانه مطب ذکر نمایند.
تبصره – پزشکان و دندانپزشکان عمومی ضمن قید عناوین بشرح در پروانه مطب (پزشک
عمومی، دندانپزشک عمومی ) میتوانند سه رشته مصوب طبابت مورد علاقه خود را بدون ذکر
عنوان تخصص در تابلو و سر نسخه خود قید نمایند.
11- اعضای سازمان در تابلو، سرنسخه، کارت ویزیت و یا آگهی در روزنامه و مجلات نمی
توانند خود را معالج بیماری خاص غیر مرتبط با تخصص مربوط معرفی کنند .
12- هر نوع فعالیت غیر درمانی نظیر آموزشی و پژوهشی، عرضه و فروش دارو و اقلام
آرایشی و بهداشتی و تجهیزات پزشکی در مطب بدون اخذ مجوزهای رسمی ممنوع میباشد .
13- کسانی که تحصیلات خارجی ایشان به موجب ارزشیابی صادره از وزارت بهداشت درمان و
آموزش پزشکی تخصص شناخته شده است، متخصص کشوری میباشند که تحصیلات مذکور را در
آنجا انجام داده اند و میتوانند این موضوع را در تابلو و سرنسخه خود قید کنند.
14- کسانیکه پس از پایان تحصیلات تخصصی در خارج از کشور برای اخذ درجه تخصصی ناگزیر
به شرکت در امتحان در ایران شده اند متخصص رشته مربوط در ایران شناخته میشوند.
15- کسانی که در یک رشته تخصصی مدرک اخذ نموده اند و مایلند در یکی از شاخههای آن
رشته کار کنند میتوانند شاخه انتخابی را در تابلو و سرنسخه خود قید کنند0 (بدون
ذکر تخصص رشته فرعی )
16- موسسات پزشکی مجاز به استفاده از عناوینی هستند که طبق ضوابط اخذ نموده اند و
استفاده از هر گونه تابلو با اسامی و عناوین مجهول و گمراه کننده ممنوع است .
17- اعضای سازمان مجاز به استفاده از عناوین مجعول و خاص برای مطب یا ساختمان محل
کار خود نمی باشند.
18- اعضای سازمان باید مستقلاً برای خود سر نسخه داشته باشند مگر هنگام فعالیت در
درمانگاهها و بیمارستانها که میتوانند از سرنسخه موسسات مذکور که بدون نام پزشک
است استفاده کرده و ذیل نسخه را امضاء و مهر نمایند.
19- اعضای سازمان و موسسات پزشکی مجاز نیستند در تابلو، سرنسخه و کارت ویزیت از
اشکال مختلف و یا عناوین اضافی غیر مجاز استفاده نمایند.
20- اعضای سازمان که با معاذیر موجه نمی توانند در مطب یا محل کار خود حضور یابند
میتوانند حداکثر به مدت شش ماه فرد واجد شرایط و هم رشته خود را با اطلاع سازمان
نظام پزشکی و معاونت درمان و دارو دانشگاه یا شبکه بهداشت شهر محل کار به جای خود
انتخاب و معرفی نمایند ولی مسئولیت کامل امور درمانی به عهده فرد جانشین است که با
مهر و امضاء خود مبادرت به انجام وظیفه مینماید.
21- هیچ یک از اعضای سازمان نمی توانند از تابلو و سرنسخه اعضای فوت شده و یا
اعضایی که محل خدمت یا مطب یا دفتر کار آنان از محلی به محل دیگر منتقل شده است،
استفاده نمایند.
22- اعضای سازمان که قصد دارند مطب و یا دفتر کار مشترک دایر کنند میتوانند تابلو
با ذکر نام پزشکان دندانپزشکان و لیسانسههای پروانه دار اداره کننده مطب و یا دفتر
کار داشته باشند به شرط آن که ابعاد تابلو از دو برابر ضوابط موضوع ماده 4 این
دستورالعمل تجاوز نکند.
23- دایر نمودن مطب و یا محل کار دوم در یک شهر بر اساس شهر قید شده در پروانه مطب
با ذکر ساعات کار و نشانی دو مطب و کسب اجازه از سازمان نظام پزشکی محل بلامانع است
.
24- پزشکان، دندانپزشکان و لیسانسههای پروانه دار اتباع خارجی که در ایران کار
میکنند مشمول مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مقررات انتظامی سازمان
نظام پزشکی و دیگر مراجع ذیربط میباشند.
25- در کلیه موارد ابهام سازمان نظام پزشکی محل مسئول تشخیص موضوع میباشد.
این آیین نامه در 25 ماده و 4 تبصره در جلسه مورخ 82/9/8 شورای عالی نظام پزشکی
تصویب و جایگزین آیین نامه مصوب قبلی و لازم الاجرا است .
آیین نامه نحوه معرفی محصولات داروئی به جامعه پزشکی
هدف :
این آیین نامه با توجه به ماده 5 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد
خوراکی و آشامیدنی برای سازماندهی، کنترل و نظارت بر امور معرفی داروها به جهت
ارتقاء وضعیت خدمات بهداشتی و درمانی در چارچوب قوانین کشور تدوین و ابلاغ میگردد.
تعاریف :
الف ) دارو:
منظور از دارو در این دستورالعمل هر نوع ماده با منشاء شیمیایی، فرآوردههای خونی،
واکسن ها، فرآوردههای بیولوژیک و مکملهای داروئی میباشد که بر طبق ماده 13 و 14
قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوراکی و آشامیدنی مصوب سال 1334
و اصلاحات بعد از آن نام دارو به آن اطلاق میگردد.
ب ) موسسه داروئی :
به کلیه واحدهائیکه به نحوی در تولید، توزیع و فروش و واردات دارو براساس ضوابط و
مقررات مربوطه فعالیت دارند اطلاق میشود.
ج ) معرفی دارویی :
کلیه فعالیتها و اقدامات مستقیم یا غیر مستقیم و هرگونه روش اطلاع رسانی که با
انگیزه مصرف منطقی یک داروی خاص انجام گیرد معرفی دارویی نامیده میشود.
د ) نحوه معرفی دارویی :
معرفی دارو فقط از طریق نشریات پزشکی – داروئی مجاز، مجله، پوستر، کتابچه، کاتالوگ،
عکس و فیلم، شبکههای کامپیوتری، نمونههای داروئی، گردهمایی ها، ویزیت حضوری و
سخنرانیها فقط برای مخاطبان گروه پزشکی مجاز میباشد.
تبصره : سایر روشها تا تهیه و ابلاغ دستورالعملهای مربوط به آنها در حال حاضر
مجاز نمیباشد. همچنین ضوابط مربوط به معرفی داروهای گیاهی به صورت جداگانه تهیه و
ابلاغ خواهد شد.
ضوابط :
برای معرفی دارو در زمینه فعالیتهای اطلاع رسانی برای جامعه پزشکی کشور ضوابط زیر
لازم الاجرا میباشد:
1- هر نوع تبلیغ از داروهایی که در فهرست رسمی داروها و مکملهای دارویی کشور وجود
ندارد به هر شکل و عنوان ممنوع بوده و مشمول پیگرد قضایی میباشد.
2- در داخل کشور ایران معرفی دارویی تنها به خط و زبان فارسی و انگلیسی مجاز
میباشد .
3- هرگونه معرفی دارویی که مخاطبین آنها کودکان و خردسالان باشند ممنوع است .
4- معرفی موسسه دارویی همراه معرفی دارو مجاز میباشد.
5- موسسات دارویی مسئول پذیرش تمامی پیامدهای ناشی از معرفی داروهایشان خواهند بود
و خود مکلف میباشند تمامی پیامدها و آثار سوء ناشی از معرفی دارویی را جبران
نمایند.
6- موسسات دارویی تولید کننده که دارای پروانه ساخت یک دارو از اداره کل نظارت بر
امور دارو و مواد مخدر میباشند پس از ساخت، اجازه معرفی آن محصول را خواهند داشت .
7- در خصوص داروهای وارداتی، موسسات دارویی باید پس از اتمام مراحل ثبت و ورود دارو
به معرفی آن دارو اقدام نمایند و واردات دارو توسط موسسات دارویی دولتی ثبت دارو
تلقی نمی گردد.
8- در تمامی امور معرفی داروها، باید نام و آدرس موسسه دارویی آن درج شده باشد.
9- انجمنهای تخصصی پزشکی و دارویی مجاز به معرفی دارویی با اسامی اختصاصی آنها نمی
باشند و همچنین استفاده از عناوین دولتی بالاخص وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
در امر معرفی داروها ممنوع میباشد.
تبصره 1 : بیان مجوزهای اخذ شده قانونی هر دارو در امر معرفی داروها بلامانع است
10- استفاده از اسامی ژنریک و اختصاصی داروهای خاص هر موسسه بلامانع بوده ولیکن
بهره گیری از نشانهها و اسامی اختصاصی سایر موسسات داخلی و خارجی بدون کسب اجازه
کتبی از آنها یا از اداره کل نظارت بر امور دارو ممنوع میباشد.
تبصره 2 : نام اختصاصی یک دارو در صورتی برای آن موسسه اختصاصی خواهد بود که پس از
ثبت آن در اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی به اطلاع اداره کل نظارت بر امور
دارو رسانده شده باشد. در خصوص داروهای وارداتی ثبت نمایندگی رسمی برای یک دارو با
نام تجارتی در اداره کل نظارت بر امور دارو الزامی میباشد.
11- هرگونه تبلیغات منفی موسسات دارویی علیه سایر موسسات و فرآوردههای آنها ممنوع
میباشد.
12- موسسات دارویی موظفند در صورت درخواست اداره کل نظارت بر امور دارو و مواد مخدر
ضمن ارسال تمامی مطالب مورد معرفی داروها و ذکر منابع علمی هر ادعای ذکر شده به آن
اداره علت معرفی در خصوص هر فرآورده نحوه معرفی دارویی را بیان نمایند.
13- هرگونه معرفی از داروهای تحت کنترل (فهرست پیوست ) ممنوع میباشد.
14- بیان اطلاعات عمومی و یافتههای جدید علوم پزشکی و دارویی در خصوص داروها از
رسانههای جمعی بدون ذکر نام اختصاصی محصول یا موسسه تولیدکننده بلامانع است و ذکر
نام اختصاصی موسسه و محصول مجاز نمی باشد.
15- هیچ ادعای معرفی دارویی نباید فراتر از مدارک علمی بیان شود . همچنین مطالب
باید دقیق، صحیح، شفاف و دارای پشتوانه علمی و بالینی معتبر بوده و از بیان موارد
غیر واقعی و گمراه کننده پرهیز گردد.
16- ذکر یافتهها و اطلاعات جدیدی از دارو که در زمان ثبت در پرونده و یا بروشور و
جعبه بسته بندی دارو ذکر نشده است تنها پس از تایید اداره کل نظارت بر امور دارو و
مواد مخدر در معرفی دارویی مجاز خواهد بود.
17- معرفی دارویی در خصوص داروهای تحت نسخه ای با توجه به موارد مذکور در بند (د)
باید حداقل شامل موارد زیر باشد:
17-1- ذکر خصوصیات کاربردی و اثرات درمانی دارو و اثر بخشی آن .
17-2- ذکر اینکه داروی معرفی شده فقط با نسخه پزشک قابل تهیه میباشد.
17-3- موارد مصرف دارو.
17-4- موارد احتیاط، هشدار و عوارض جانبی دارو.
17-5- موارد عدم مصرف دارو.
17-6- ذکر گروه مصرف در حاملگی .
17-7- ذکر رفرانسها و منابع برای دستیابی به اطلاعات بیشتر .
18- معرفی دارویی در خصوص داروهای بدون نسخه (OTC) با نام اختصاصی آنها مشروط به
ذکر نکات زیر بلامانع است .
18-1- این فرآورده دارو محسوب میشود.
18-2- مطالب نوشته شده در بروشور دارو و جعبه بسته بندی را حتماً به دقت بخوانید .
18-3- همیشه برای مصرف هر دارویی با داروساز یا پزشک مشورت نمایید.
18-4- داروها را از دسترس اطفال دور نگهدارید.
تبصره 4: اطلاع رسانی دارویابی که در آن تنها به ذکر نام دارو و شرکت سازنده و شرکت
توزیع کننده و محل عرضه دارو اشاره شده باشد در تمامی رسانهها بجز صدا و سیما
بلامانع میباشد( خارج از شمول بندهای 18 و 17).
19- موسسات دارویی میتوانند جهت انجام امور معرفی دارویی خود از اشخاص حقیقی و
حقوقی تحت عنوان نمایندگی معرفی دارویی استفاده نمایند . مسئولیت عملکرد این
نمایندگان در خصوص معرفی دارویی به عهده موسسه دارویی خواهد بود.
20- در خصوص نمونههای دارویی ویژه معرفی محصول به پزشکان موارد زیر باید رعایت
گردد.
20-1- موسسه دارویی موظف است جمله «نمونه غیر قابل فروش» را به دو زبان فارسی و
انگلیسی در محلی خوانا روی بسته دارو درج نماید.
20-2- شکل بسته بندی باید دقیقاً تداعی محصول مورد نظر را بنماید و محتوی جعبه باید
مطابق نمونه داروی ارائه شده به بازار باشد.
20-3- ارائه نمونهها ثبت گردیده و مدارک آنها در موسسه در صورت لزوم قابل دستیابی
باشد. تعداد نمونههای ارائه شده به هر فرد نباید بیش از 10 عدد در هر سال باشد.
20-4- نمونههای مخدر قابل ارائه نیستند.
20-5- مسئولیت ناشی از مصرف نمونهها بر عهده موسسه خواهد بود.
20-6- توزیع نمونههای دارویی تحت نسخه ای به عموم مردم ممنوع میباشد.
21- هرگونه حمایت موسسات داروئی به عنوان فرد ثالث به برگزار کنندگان سمینارها و
همایشهای پزشکی که توسط انجمنهای علمی و آموزشی و دانشگاهها میباشد بلامانع
میباشد مشروط بر اینکه حمایتهای مالی به طریق مقتضی به شرکت کنندگان اطلاع داده
شود و برگزار کنندگان چنین همایش هایی باید به نحو مقتضی در افتتاحیه بروشورها،
برنامهها و پوسترهای همایش حمایتهای مالی موسسات داروئی را به طور مختصر اظهار
نمایند.
22- در خصوص حمایتهای مالی موسسات داروئی از مطالعات بالینی نیز باید حمایتها در
گزارشات مطالعات یا نشریات بیان گردد.
23- با اینکه اشخاص حقیقی و حقوقی متخلف از مصوبات این آیین نامه براساس قوانین
موجود برخورد شده و مراتب در کمیسیون قانونی ماده 20 طرح و تصمیم مقتضی اتخاذ خواهد
شد.
پیوست :
داروهای تحت کنترل موضوع ماده 13 آیین نامه :
1- اشکال داروئی پنتازوسین
2- اشکال داروئی رمیفنتانیل
3- اشکال داروئی فنتانیل
4- اشکال داروئی متادون
5- اشکال داروئی مرفین
6- اشکال داروئی پتدین
7- اشکال داروئی آلفنتانیل
8- اشکال داروئی سوفنتانیل
9- اشکال داروئی کدئین فسفات
10- اشکال داروئی متیل فنیدات
11- اشکال داروئی بوپرونورفین
12- اشکال داروئی دیفنوکسیلات
آیین نامه هیات وزیران در خصوص نحوه تبلیغ محصولات غذایی
هیئت وزیران در جلسه مورخ 1384/12/28 بنا به پیشنهاد شماره 301558 مورخ 1384/11/30
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی
جمهوری اسلامی ایران تصویب نمود:
1- کلیه تبلیغات محصولات غذایی باید قبل از پخش از طریق سازمان صدا و سیمای جمهوری
اسلامی ایران به تایید کار گروهی که در آن نمایندگان وزارت بهداشت، درمان و آموزش
پزشکی حضور داشته باشند برسند. سازمان یاد شده موظف است مصوبه شورای عالی سلامت در
خصوص تخصیص روزانه حداقل 5 پیام رسانه ای با موضوع تغذیه را عملیاتی نماید.
2-....
3- ...
.....
....
12- ...
پرویز داودی
معاون اول رییس جمهور
آییننامه ممنوعیت استعمال و عرضه سیگار و سایر مواد دخانی در اماکن عمومی*
......
.....
ماده 2- وزارتخانههای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان
صدا و سیما و سایر دستگاههای فرهنگی و شهرداریها موظفند به منظور جلوگیری از اعتیاد
جوانان و تبیین زیانهای جانی، بهداشتی، اجتماعی و مالی ناشی از مصرف دخانیات از
هرگونه اقدامی که موجب تبلیغ، تشویق یا تحریک افراد به استعمال یا مصرف بیشتر
دخانیات شود، جلوگیری نموده و نسبت به تهیه برنامههای منظم و منسجم فرهنگی و
تبلیغی مناسب در زمینه تبیین مضرات و تقبیح مصرف مواد دخانی برای همگان بویژه
جوانان اقدام نمایند و همچنین برای حسن اجرای این قانون اقدامات لازم را به عمل
آورند. هیات وزیران هر شش ماه یک بار گزارش چگونگی اجرای این قانون را از سازمانهای
مربوط دریافت خواهد کرد.
تبصره 1- ....
تبصره 2- تبلیغ و هرگونه اقدامی که به ترتیب مقرر در آییننامه اجرایی این قانون
منجر به تشویق عموم به مصرف دخانیات شود، ممنوع است.
ماده 3- سازمان صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداریها و مطبوعات باید
ترتیبی اتخاذ نمایند که در کارها و انتشارات خود، فیلمها و سریالهای تولیدی، تبلیغ
دخانیات به طور مستقیم یا غیرمستقیم صورت نگیرد و شخصیتهای مثبت فیلمها استعمال
دخانیات ننمایند.
حسن حبیبی
معاون اول رییس جمهور
دستورالعمل نحوه تبلیغ و آگهیهای دارویی و مواد خوراکی، آشامیدنی، آرایشی، بهداشتی و امور پزشکی*
تعاریف:
1- منظور از مواد دارویی، خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی کلیه مواردی است که
مشمول قانون مربوط به مواد دارویی، خوراکی، آشامیدنی، آرایشی، بهداشتی و امور پزشکی
مصوب 1334 و اصلاحیههای بعدی آن میشوند.
2- منظور از تبلیغ یا آگهی، انتشار هرگونه اعلانی است که از طریق رسانههای عمومی و
خصوصی دیداری و شنیداری از قبیل رادیو، تلویزیون، شبکه های ماهوارهای، مطبوعات،
سینما، اینترنت، اینترانت، شبکههای صوتی و تصویری سازمانی و تولیدات چاپی مانند
برگههای کاتالوگ، بروشور، دفترچههای راهنما، بسته بندی، برچسب، کارت ویزیت و نیز
بیلبورد، نمایشگاه، اسلاید، بانکهای اطلاعاتی و نظایر آنها برای معرفی مواد،
کالاها و خدمات مشمول این دستورالعمل صورت میگیرد.
فصل اول – تبلیغ دارو و مواد خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
ماده 1 – منحصراً تبلیغات محصولاتی مجاز است که اشخاص و یا موسسات مربوطه قبلاً
پروانه تاسیس، بهره برداری، ساخت یا مجوز ورود و توزیع محصول موضوع آگهی را از
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع ذیربط اخذ نموده باشند.
ماده 2- تبلیغ داروها و نیز ذکر خواص درمانی در تبلیغات مواد خوراکی، آشامیدنی،
آرایشی و بهداشتی در رسانههای عمومی ممنوع است.
تبصره 1- آگهی و تبلیغات داروها و خواص درمانی مورد تایید وزارت بهداشت در صورتی که
صرفاً برای صاحبان حرف پزشکی و موسسات مربوطه قابل استفاده باشد بلامانع است.
تبصره 2- چنانچه در پروانه ساخت یا مجوز واردات این مواد شرایط خاصی درج شده باشد
باید در تبلیغات آن فرآورده تصریح شود.
ماده 3- درج هر نوع آگهی برای تجویز یا فروش داروها، از طریق تعیین پورسانت یا
تعیین جایزه جهت تشویق به تجویز یا خرید یا روش های مشابه ممنوع است.
ماده 4- ضوابط مربوط به تغذیه با شیر مادر مندرج در دستورالعمل ماده 2 قانون ترویج
تغذیه با شیر مادر لازم الاجرا است.
ماده 5- استفاده از آرم و تاییدیههای موسسات استاندارد داخلی و خارجی مورد تایید
سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که صرفاً تایید کننده محصول
بوده و جنبه اطلاع رسانی داشته باشد، بلامانع است.
تبصره – تبلیغ آن دسته از مواد خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی که استاندارد
آنها اجباری اعلام شده، علاوه بر سایر مدارک، منوط به داشتن پروانه کاربرد علامت
استاندارد کالا و تحقیقات صنعتی است.
فصل دوم – تبلیغ امور پزشکی
ماده 6 – کلیه صاحبان پزشکی و وابسته پزشکی اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی و موسسات
پزشکی پس از اخذ پروانههای لازم، برای تبلیغات خدمات مربوطه موظف به اخذ مجوز کتبی
از سازمان نظام پزشکی هستند.
ماده 7- اعضای سازمان در آگهی صرفاً میتوانند نام، نام خانوادگی، تخصص، نشانی محل
کار، درجه دانشگاهی، عناوین مندرج در پروانه مطب یا دفتر کار، شماره تلفن و
Email و سایت اینترنتی خویش را صرفاً جهت اطلاع رسانی درج نمایند. همچنین ذکر
خدماتی که طبق مجوز مراجع قانونی ارایه آنها توسط فرد مورد نظر مجاز است در آگهی
بلامانع میباشد. استفاده از اشکال مختلف و یا عناوین اضافی غیرمجاز در آگهی ممنوع
است.
ماده 8- پزشکان و دندانپزشکان عمومی ضمن قید عناوین موجود در پروانه مطب میتوانند
سه رشته مصوب طبابت مورد علاقه خود را بدون ذکر کلمه تخصص در آگهی نام ببرند. کسانی
که در یک رشته تخصصی مدرک اخذ نمودهاند و مایلند در یکی از شاخههای آن رشته
فعالیت نمایند میتوانند شاخه فرعی رشته تخصصی خود را بدون ذکر کلمه فوق تخصص در
آگهی بیاورند.
ماده 9- موسسات پزشکی در تبلیغات صرفاً مجاز به استفاده از عناوینی هستند که طبق
پروانه اخذ نمودهاند.
ماده 10- درج هرگونه تبلیغات گمراه کننده ممنوع میباشد و مرجع تشخیص آن هیات مدیره
نظام پزشکی محل میباشد.
ماده 11- استفاده تبلیغاتی از صحنههایی که مضر سلامت و بهداشت و به نوعی مروج
آنهاست ممنوع است.
ماده 12- متقاضیان تبلیغات مواد و خدمات موضوع این دستورالعمل موظفند قبل از انتشار
تبلیغات، مجوز کتبی از سازمان نظام پزشکی کسب نمایند.
تبصره – سازمان نظام پزشکی موظف است حداکثر ظرف مدت 15 روز نسبت به بررسی و صدور
مجوز اقدام نماید.
ماده 13- در مواردی که متقاضی آگهی، به عدم صدور مجوز آگهی معترض باشد موضوع توسط
هیات مدیره سازمان نظام پزشکی محل بررسی و اتخاذ تصمیم خواهد گردید.
ماده 14- اعتبار مجوزهای موضوع این دستورالعمل تا 6 ماه میباشد. بدیهی است هر زمان
که یکی از شرایط لازم برای تبلیغات منقضی گردد، اعتبار مجوز مورد نظر نیز پایان
مییابد.
ماده 15- تعرفه بررسی و صدور مجوز تبلیغات موضوع این دستورالعمل سالانه توسط شورای
عالی نظام پزشکی تعیین و ابلاغ میگردد.
ماده 16- کلیه متخلفان از این دستورالعمل اعم از متقاضیان تبلیغات، رسانهها و
چاپخانهها در مراجع قضایی و انتظامی ذیصلاح با شکایت سازمان نظام پزشکی محل تحت
پیگرد قانونی قرار میگیرند.
ماده 17- تمام و یا آن قسمت از آییننامههایی که مغایر با این دستورالعمل است ملغی
میباشد و آییننامه و ضوابط قبلی که با این مقررات مغایرت نداشته باشد به قوت خود
باقی است.
این آییننامه در 17 ماده و 4 تبصره در تاریخ 1385/4/3 به تصویب شورای عالی نظام
پزشکی جمهوری اسلامی ایران رسیده و از زمان ابلاغ لازم الاجراست.